ALİ YILDIRIM
Türkiye’de düşen alım gücü yeni bir araba sahibi olmayı her geçen gün daha güç hale getiriyor. Bugün en ucuz araba için bile 300 bin lirayı gözden çıkarmak gerekiyor. Son 1 yılda ayağını yerden kesmenin maliyeti yüzde 100’ün üstünde arttı. Ancak gelirler birebir oranda artış göstermedi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarına nazaran bile sıfır araç fiyatları (benzinli-dizel) son 12 aya nazaran yüzde 90 oranında arttı. Yeni bir araba almak son vakitlerde tam bir yatırım işine dönüşürken, krediler de de artış görülmeye başladı. 2020’de yaklaşık 7 milyar lira olan taşıt kredileri hacmi bugün yaklaşık 14.5 milyar TL seviyesinde. BDDK’nın Aylık Bankacılık Bölümü Verileri’ne nazaran, Ocak 2021’de 12.6 milyar TL olan taşıt kredileri, şubatta birebir düzeyde seyrederken, Mart 2022’de 14.5 milyar TL’yi aştı. Mart 2021’de ise bu hacim 13.5 milyar TL idi. Kredilerdeki yıllık artışın yüzde 7 düzeyinde olduğu görüldü. Hacimlerdeki bu artışa karşın pazar daralmaya devam etti.
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) datalarına nazaran, 2022 yılı Mart ayı araba ve hafif ticari araç pazarı 2021 yılı Mart ayına nazaran yüzde 33,4 azalarak 64 bin 267 adet oldu. Araba ve hafif ticari araç toplam pazarı, 2022 yılı Ocak-Nisan periyodunda bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 18,5 oranında azalarak 212 bin 85 adet olarak gerçekleşti.
Takipte olan taşıt kredilerinde de gerileme kaydedildi. Ocak ayında 150 milyon TL olan takipteki taşıt kredileri şubat ayında 151 milyon TL’ye çıksa da Mart 2022’de 138 milyon TL’ye düştü. Geçen yılın mart ayında da 146 milyon liralık taşıt kredisi takibe düşmüştü.
Ticari taşıt kredilerinde hacim daha yüksek. Ocak 2022’de 55 milyar TL’ye yakın olan ticari taşıt kredilerinde birinci çeyrekte artış durmadı. Şubatta 58.3 milyar TL’ye ulaşan hacim Mart 2022’de 65.2 milyar TL’ye çıktı. Geçen yılın mart periyoduna nazaran ise artış yüzde 90’ın üzerinde. 34.2 milyar TL olan ticari taşıt kredisi hacmi rekor seviyeyi de çoktan geçmiş oldu. Öte yandan ticari taşıt kredileri de takibe düştü. Bu yılın başında 760 milyon lira olan takipteki kredi hacmi, şubatta 719 milyon dolara inse de Mart 2022’de 1 milyon lira daha arttı. Ama geçen yıla nazaran, yüzde 9,5’lik bir gerileme BDDK bilgilerine nazaran kaydedildi.
EN UCUZUN FİYATI BİLE YÜZDE 100 ARTTI
Türkiye’de yaşanan yüksek enflasyonla birlikte alım gücü de yok olmaya başladı. Yüzde 70’e yaklaşan enflasyon karşısında, vatandaşlar da ne yapacağını şaşırdı. En ucuz arabanın fiyatı bile son 1 yıllık süreçte yüzde 100’ün üzerinde arttı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarına nazaran, ortalama araç fiyatları yüzde 90’ın üzerinde yükseliş kaydetti. Geçen yılın nisan ayına nazaran TÜİK’te akaryakıtlı arabanın fiyatı yüzde 80, dizel arabanın fiyatı da yüzde 102 artış olarak kayıtlara geçti.
VERGİ GELİRLERİ DE DÜŞMÜYOR
Devlet, 2022 Yılı Merkezi İdare Bütçe Kanun Teklifi’ne nazaran gelecek yıl 1 trilyon 430 milyar lira vergi geliri elde edecek. Motorlu taşıtlar vergisinden 24 milyar lira gelir öngörülürken, özel tüketim vergilerinden 221 lira gelir bekleniyor. Motorlu taşıtlar vergisinden (MTV) 24 milyar 628 milyon lira gelir hesaplandı. Bütçeye 2023 yılında 29 milyar 580 milyon, 2024 yılında ise 34 milyar 213 milyon lira gelir gelmesi öngörülüyor.
ATLET CROSS OLMAYA GELDİ
İtalyanların modayı yakından takip etmesi arabalara de yansıyor. Uzun bir vakit evvel pazara dahil
edilen 500X’de bunlardan biri. Hafif bir operasyondan geçen model, ufak ayrıntılarla sınıf atlamayı da başarmış. Bize konuk olan 500X Sport ise hem hamiyle hem de dizaynıyla bir yerden yüksek sportmen olmuş.
Tüm dünyada hiç kuşkusuz yerden yüksek arabalar büyük bir ilgi odağı olmaya başladı. Bu yola vaktinde çıkan birçok marka, bunun karşılığını alırken sonradan başarılı atılımlar yapanlar da bu dönüşümden eksik kalmadı. Türkiye’de de epeyce dikkat çeken segment karşısında üretimler bile yavaş yavaş bu alanlara kaymaya başladı. Fiat’ta bu markalardan biri. Marka Egea ile muvaffakiyetten muvaffakiyete koşarken sedan deviniminin dönüşmesiyle birlikte artık SUV-crossover modellerle de isminden kelam ettirmek istiyor. Uzun bir vakit evvel yola çıkan 500X de bu modellerden biri. İtalyanların bilhassa bu modayı yakından takip etmesi ve ortaya çıkardığı eserlerle beğeni toplaması tesadüf değil. Bir coupe gibisi formla dikkat çeken 500X hem tasarımı hem de sunduğu verimli motor seçenekleriyle son periyotta tanınan olmaya çalışıyor. Küçük güncellemelerle mevcut görünümüne kavuşan model, sport donanımıyla hayli cazibeli. Aracın iç yerine da ufak dokunuşlar yapılmış. Bilhassa alcantara döşemeli gösterge panelindeki kırmızı ayrıntılar ve TFT grafikleri ile titanyum grisi gösterge panosuna bakıldığında daha çok SUV bir 500X’den çok, sport bir arabanın kokpitinde olduğunuzun havasını veriyor. Koltukların saran yapısı, direksiyonda yer alan vites kulakçıkları ve 150 beygirlik ünite spor bir araba kullanım hissini sonuna kadar hissettiriyor. Art tarafta coupe formuna karşın baş ve diz uzaklığı kâfi.
150 BEYGİRLİK AKARYAKITLI
Aracın kalbinde çabucak hemen yeni olan 1.3 litrelik akaryakıtlı motor vazife yapıyor. Firefly T4 ismi verilen ünite 150 beygir güç, 270 NM’de tork üretiyor. 6 ileri otomatik şanzımanla kombine edilen araç beklentilere karşılık veriyor. 500X Sport’un yol tutuş ve hareket kabiliyetlerini arttırması ve tüm bunları yaparken sürüş konforundan taviz vermiyor. Orta hızlanmalarda da başarılı olan modelin şanzımanı da orta düzeyde eşlik ediyor. Tüketim tarafında da savlı olan araç, fabrika bilgilerine nazaran azamî 6.9 litrelik tüketimi yol bilgisayarına yansıtıyor.
SANAT PLATFORMLARINDA UZUNLUK GÖSTERDİ
Fiat 500 bu defa de sanatçı Ron Arad’ın NFT dünyasındaki birinci teşebbüsü olan ve sanat platformu Shifting Vision’da yayınlanan “Reverse Again” müzayedesindeki dijital yapıtlarının baş kahramanı ve ilham perisi oldu. Üretildiği her devir boyunca değişimin sembolü olan Fiat 500; “Reverse Again”nde koleksiyonerlere NFT teknolojisiyle sunuluyor. Ron Arad’ın koleksiyonundaki her eser, sanatçı ve FIAT ortasındaki bağı da vurguluyor.
ANADOLU ISUZU, İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE GAYRET EDİYOR
Anadolu Isuzu, sürdürülebilirlik odaklı aksiyonları doğrultusunda Bilim Temelli Gayeler Girişimi’ne (Science Based Target Initiative, SBTi) taahhütte bulundu. Sürdürülebilirliğe ve etrafın korunmasına verdiği kıymet doğrultusunda milletlerarası Bilim Temelli Maksatlar Girişimi’ne taahhütte bulunan Anadolu Isuzu, böylelikle faaliyetlerinden kaynaklanan sera gazı emisyon düzeylerini azaltma taahhüdünde bulunan öncü şirketler ortasındaki yerini aldı. Anadolu Isuzu Genel Müdürü Tuğrul Arıkan hususla ilgili açıklamasında şunları söyledi: “Anadolu Isuzu olarak etrafın korunmasına ve sürdürülebilirliğe büyük bir ehemmiyet veriyoruz. Ülkemizde ürettiğimiz %100 elektrikli ve alternatif yakıtlı otobüslerle dünya belediyelerinin ve ulaşım operatörlerinin her geçen gün artmakta olan etrafa saygılı araç talebine cevap veriyoruz. Üretim süreçlerimizden ve faaliyetlerimizden kaynaklanan sera gazı emisyonlarını en aza indirme amacımız doğrultusunda, milletlerarası Bilim Temelli Amaçlar Girişimi’ne imza vermiş olmamız bu alandaki kararlılığımızın da göstergesi.”
HYUNDAİ NFT KOLEKSİYONUNU PİYASAYA SUNUYOR
Hyundai Motor Company, önümüzdeki hafta resmi NFT web sitesi aracılığıyla birinci özel metamobilite NFT koleksiyonu olan Shooting Star’ı piyasaya sunacak. Shooting Star koleksiyonu, Hyundai’nin daldaki birinci araba markası olmasını sağlıyor. NFT dünyasına giriş, Hyundai’nin x Meta Kongz isimli sonlu sayıdaki koleksiyonuyla başladı. NFT topluluğu için Discord ve Twitter’daki özel kanalların yanı sıra online topluluk için özel bir web sitesi oluşturan Hyundai, şu ana kadar 127 bine yakın üyeye ulaştı. Bu sayı ise Twitter’da kısa müddette 86 bine kişiyi aştı. Hyundai, 9-10 Mayıs’ta resmi NFT web sitesinde 10.000 adet fotoğrafı Ethereum tabanlı “Shooting Star” NFT ismiyle satışa sunacak.
CANLANMA İÇİN HEM BAKIM HEM DE ALIM GARANTİSİ
Yükselen araba fiyatları ve yüksek faiz sebebiyle finansman tahlillerinin yetersiz kaldığı, arabanın yeterliden düzgüne bir yatırım aracına dönüştüğü günümüzde, satın alma ile uzun devir kiralamanın tüm avantajlarını tek çatı altında sunabilen “Kilometre Satışı” uygulamasını devreye aldıklarını açıklayan Otomerkezi.net CEO’su Muhammed Ali Karakaş, “20 bin, 40 bin ve 60 bin kilometre olarak sunduğumuz üç farklı kilometre Satışı uygulamamızla 500 bin TL’ye kadar marka-modelden bağımsız olarak arabası satın alan tüketicilerimiz için, MTV ve Trafik Sigortası dışındaki lastik değişiminden ağır bakımlara, araç bedel kaybına kadar tüm kalemleri Otomerkezi.net olarak biz karşılıyoruz. Kilometre dolduğunda ise satın alınan fiyata, kıymeti arttıysa paha artışı kadar yüzde yüz geri alım garantisi veriyoruz” dedi.
AVRUPA VOLTAJDA YÜZDE 10’A ULAŞTI
Avrupa Birliği’nde (AB), bu yılın birinci çeyreğinde elektrikli arabaların toplam pazardaki hissesi yüzde 10’a ulaştı. Avrupa Araba Üreticileri Birliği (ACEA), AB ülkelerinde 2022 yılının birinci çeyreğinde yakıt cinslerine nazaran yeni araba satış bilgilerini yayımladı. Buna nazaran, kelam konusu devirde AB ülkelerinde satılan arabaların yüzde 36’sı akaryakıt, yüzde 25,1’i hibrit, yüzde 16,8’i dizel, yüzde 10’u büsbütün elektrik (BEV), yüzde 8,9’u fişli hibrit (PHEV), yüzde 3’ü başka yakıtlar ve yüzde 0,2’si doğal gazlı. Geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran, elektrikli araba satışları yüzde 53,4 artarak 224 bin 145, hibrit satışları yüzde 5,3 yükselerek 563 bin 30, öbür alternatif yakıtlı araç satışları ise yüzde 48,6 artışla 67 bin 717 adete ulaştı.
100 BİN ELEKTRİKLİ SATTI DÜKKANI KAPATTI
Yeni bir araba almak isteyen tüketici, kriz nedeniyle aylarca beklemek zorunda kalıyor. Alman araba devi Volkswagen CEO’su Herbert Diess, şirket için de tüketiciler için de kıymetli olan bir açıklama yaptı. Financial Times’a konuşan Diess’a nazaran Volkswagen, Avrupa ve ABD’deki tüm elektrikli arabalarını tüketti. Açıklamaya nazaran, tüketiciler Volkswagen’in elektrikli araçlarından satın alabilmek için 2023 yılına kadar beklemek zorunda kalacaklar. Krizin en büyük nedeni Volkswagen’in elektrikli araba üretim kapasitesinin hudutlu olup talebin fazla olmasıyla bozulan arz-talep istikrarları olarak gösteriliyor. Financial Times’ın aktardığına nazaran Volkswagen, 2022’nin birinci çeyreğinde 100 bin adet civarında elektrikli araba satışı gerçekleştirdi. Üstelik bu satış sayısının tıpkı süratte artması bekleniyor.
